Przejdź do treści

logo Narodowe Centrum NaukiProjekt realizowany w ramach grantu badawczego finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki nr UMO-2021/41/B/HS3/00253

Artykuł „Współpraca urzędników dworskich z Katarzyną z Potockich Kossakowską (1722–1803)”

Artykuł
MP 2005; nieznany malarz polski (malarz); Portret Katarzyny z Potockich Kossakowskiej, ok 1782; olej; płótno; 76,5 x 58,5

„Zaufanie mi w interesach śp. JW. Państwa i Dobrodziejstwa było wypróbowane…”. Współpraca urzędników dworskich z Katarzyną z Potockich Kossakowską (1722–1803), kasztelanową kamieńską– to kolejna pozycja autorstwa dr hab. Urszuli Kicińskiej. Materiał ukazał się drukiem w czasopiśmie „Przegląd Nauk Historycznych”.

W dawnej Polsce po śmierci jednego ze współmałżonków, pozostający przy życiu ojciec lub matka przejmowali nie tylko opiekę nad osieroconymi dziećmi, ale także nad ich majątkiem, czyniąc wszelkie zabiegi, by nie doprowadzić do jego roztrwonienia. Sytuacja w rodzinie Marianny i Eustachego Potockich, zmarłych niemalże w tym samym czasie (w lutym 1768 r.) spowodowała, że do opieki nad dziećmi należało wyznaczyć krewnych lub zaufanych współpracowników generała artylerii litewskiej. Ostatecznie tutorstwo nad młodymi Potockimi przejęła ich ciotka, młodsza siostra Eustachego – Katarzyna z Potockich Kossakowska (zm. 1803), kasztelanowa kamieńska i sprawowała je w okresie od 1768 do 1772 r., otrzymując na ten czas od swego brata w dzierżawę wszystkie dobra należące do Potockich. Sprawowanie opieki nad dziećmi Potockich wiązało się więc bezpośrednio z przejęciem przez Kossakowską zarządu nad ich majątkiem. Podstawą źródłową do napisania niniejszych rozważań stały się listy kierowane do kasztelanowej kamieńskiej przez zarządców dóbr, ekonomów, plenipotentów, którzy wcześniej byli poddanymi Eustachego i Marianny z Kątskich, a po ich śmierci, wraz z dzierżawionymi przez Kossakowską dobrami, przeszli na jej służbę i niemalże od razu podjęli starania o zdobycie jej akceptacji, zaufania oraz utrzymanie się na dotychczasowych stanowiskach, regularnie przy tym raportując nowej dobrodziejce o stanie ekonomicznym gospodarstw. Treść przebadanej korespondencji pozwala więc spojrzeć na relacje, jakie łączyły poddanych z ich mocodawczynią oraz wskazać gospodarcze i społeczne podstawy funkcjonowania dóbr Potockich pod okiem Kossakowskiej.

LINK DO ARTYKUŁU

 

Aktualności

Zobacz więcej na naszym facebooku

Polecamy Państwa uwadze ciekawą konferencję dotyczącą historii rodziny, zatytułowaną: Families and Historical Change Relational Dynamics and Social Transformations. A global perspective, 13th-20th centuries.Organizatorzy: The Seminario de Historia Social de la Población (SEHISP), Faculty of Humanities of Albacete (University of Castilla-La Mancha), Centre Roland Mousnier (Sorbonne Université, CNRS) Núcleo de Estudos de População “Elza Berquó” (NEPO - Universidade Estadual de Campinas, Brazil).Zgłoszenia i więcej informacji można znaleźć na stronie: eventos.uclm.es/118494/detail/congreso-internacional-familias-y-cambio-historico-dinamicas-relaci... ... See MoreSee Less
View on Facebook
W dniach 23-25 października w Cieszynie (Książnica Cieszyńska) odbyła się konferencja: „Świat rzeczy szlacheckiego dworu. Kolekcje, zbiory, biblioteki, gabinety osobliwości”, w trakcie której omawiano zagadnienie kategoryzacji przedmiotów w obrębie magnackich i szlacheckich dworów oraz podjęto zadanie interpretacji źródeł będących świadectwem ludzkiego przywiązania do rzeczy, chęci posiadania i gromadzenia przedmiotów cennych i pięknych, ich roli w dworskiej polityce prestiżu. Konferencja była finansowana w ramach grantu badawczego finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki nr UMO-2021/41/B/HS3/00253 oraz współfinansowana ze środków programu strategicznego „Inicjatywa Doskonałości- Uczelnia Badawcza” realizowanego w Uniwersytecie Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.Komitet organizacyjny konferencji:Krzysztof Szelong -dyrektor Książnicy Cieszyńskiejprof. dr hab. Bożena Popiołekdr hab. Urszula Kicińska prof. UKENdr hab. Anna Penkała-Jastrzębska prof. UKENdr Jarosław Pietrzaklink do fotorelacji:womenscourt.up.krakow.pl/2024/10/27/swiat-rzeczy-szlacheckiego-dworu-kolekcje-zbiory-biblioteki-g...#NCN #narodowe Centrum Nauki #grants #uken ... See MoreSee Less
View on Facebook
Badania nad światem przedmiotów i standardem życia szlachty chociaż mają już swoją tradycję, nieustannie budzą zainteresowanie. Dla historyka istotny jest fakt, że nie można badać historii człowieka, wykluczając otaczający go świat przedmiotów.Serdecznie zapraszamy Państwa na międzynarodową konferencję naukową, która odbędziecie się w Książnicy Cieszyńskiej w Cieszynie w dniach 24-25 października br. Wydarzenie to połączone jest z promocją najnowszej książki prof. Bożeny Popiołek zatytułowanej "Z POCZUCIA PIĘKNA, Z POTRZEBYPOSIADANIA - KOBIECY ŚWIATRZECZY", która przewidziana jest na dzień 23 października br. Spotkanie odbędzie się w Hotelu Liburnia (ul. Liburnia 10) w Cieszynie o g. 18.00.Serdecznie zapraszamy!prof. dr hab. Bożena Popiołekdr hab. prof. UKEN Anna Penkała-Jastrzębska dr Jarosław Pietrzakdr hab. prof. UKEN Urszula KicińskaLink do planu konfrencji:womenscourt.up.krakow.pl/wp-content/uploads/2024/09/Program-Kolekcje-zbiory.pdf ... See MoreSee Less
View on Facebook
W dniach 17-20 września br. W Białymstoku odbywać się będzie 21 Powszechny Zjazd Historyków Polskich. Jeden z paneli w dniu 18 września poświęcony będzie tematyce dworskiej. ... See MoreSee Less
View on Facebook