Przejdź do treści

logo Narodowe Centrum NaukiProjekt realizowany w ramach grantu badawczego finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki nr UMO-2021/41/B/HS3/00253

Lubomirska Joanna Maria Ignacja Karolina von Stein zu Jettingen

Lubomirska Joanna Maria Ignacja Karolina von Stein zu Jettingen
Lubomirska Joanna Maria Ignacja Karolina von Stein zu Jettingen

Lubomirska Joanna Maria Ignacja Karolina von Stein zu Jettingen (1723 – 30 III 1783 w Libuszy), chorążyna koronna

Rodzice: Anna Maria Guttenberg i baron Franz Makward Alexander von Stein zu Jettingen

Mąż: Jerzy Ignacy Lubomirski (1687-1753), pisarz wielki koronny,  chorąży wielki koronny, syn Konstancji z Bokumów (zm. 1708) i Augustyna Hieronima Lubomirskiego (zm. 1706), hetmana wielkiego koronnego

 

Lubomirska Joanna Maria Ignacja Karolina von Stein zu Jettingen była drugą żoną Jerzego Ignacego Lubomirskiego, którego poślubiła 28 II 1737 w Krakowie, siedem lat po śmierci jego pierwszej żony Marianny z Bielińskich 1v. Denhoffowej. Jej siostrą była Maria Franciszka, żona Aleksandra Józefa Sułkowskiego. Wraz z Jerzym Ignacym Lubomirskim doczekali się kilkorga dzieci, wśród których byli Adolf (1738-1775), chorąży wielki koronny, Franciszek Grzegorz (1752-1812), Jerzy, Józefa Zofia, żona Adama Ponińskiego, podskarbiego koronnego i Barbara, żona Kaspra Lubomirskiego (1724-1780), wojewodzica krakowskiego.

Joanna von Stein i Jerzy Ignacy Lubomirski
Portrety ze zbiorów zamku w Rzeszowie (dostęp: domena publiczna)

Lubomirscy często bawili w Dreźnie i w Warszawie, w najbliższym otoczeniu króla Augusta III, a Joanna była uważana za faworytę ministra Henryka Brühla (1700-1763). Kontakty Lubomirskiego z dworem królewskim Wettynów sięgały czasów jego wczesnej młodości, gdyż wychowywał się u boku ciotki, metresy Augusta II – Urszuli Katarzyny z Bokumów Lubomirskiej, księżnej cieszyńskiej. Kontakty Lubomirskich z kręgiem dworu drezdeńskiego umocniły się też dzięki małżeństwu jego młodszego brata Aleksandra Jakuba Lubomirskiego (1695-1772), oboźnego koronnego, który poślubił Karolinę Fryderykę von Vitzthum von Eckstädt (1701–1755) i niemal stale przebywał w Dreźnie. Lubomirscy utrzymywali też bliskie kontakty z najmłodszym z braci Jerzego Ignacego – Janem Kazimierzem (1697-1737), starostą bolimowskim, żonatym z Urszulą z Branickich.

Dwór

Małżonkowie zamieszkiwali głównie w Rzeszowie, gdzie Lubomirski wyremontował zamek. Szczególnie małżeństwo z Joanną skłoniło go do podjęcia innowacyjnych prac ogrodowych, w wyniku czego powstało piękne rokokowe założenie ogrodowe. Po śmierci Jerzego Ignacego, Joanna na wskutek konfliktu z jego synem z pierwszego małżeństwa Teodorem Hieronimem (1720-1761) przeniosła się do Libuszy, gdzie mieszkała i gospodarowała przez kilkadziesiąt lat. Mimo że powróciła do Rzeszowa, starostwo libuskie było jej ulubionym miejscem pobytu. Była jego właścicielką do 1771 r. Joanna Lubomirska prowadziła wystawny i dobrze zorganizowany dwór, którego postawy finansowe opierały się na dochodach z dóbr cudnowskich i libuskich

Szerzej o postaci:

Bożena Popiołek, The Courts of Marianna Lubomirska nee Bielińska and Joanna von Stein Lubomirska the wives of the Grand Standard Bearer of the Crown, as an example of a women’s court in Old Poland, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 70 (2), 2022, s. 183-200. LINK